Kurkuma ( ang. turmeric hin. haldi ) – sproszkowane kłącze ostryżu długiego Curcuma longa, rośliny wywodzącej się z terenów Indii. Używana od tysiącleci jako przyprawa, a także dzięki intensywnie żółtej barwie, jako barwnik. Młode kłącza kurkumy parzy się wrzątkiem, suszy i miele na proszek. Kurkumą przyprawiać można potrawy z mięsa, warzyw, dania z ryżu oraz roślin strączkowych. Używa się jej ze wzgledu na delikatny zapach, kolor oraz właściwości regulujące przemianę materii. Ze względu na cierpko-gorzki smak tej przyprawy, należy stosować ją z umiarem.
Podobnie jak wiele innych przypraw w kuchni indyjskiej, często smaży się kurkumę na gorącym tłuszczu dla wydobycia jej aromatu. Jest jednym z głównych składników mieszanek curry.
Kurkuma, stosowana od wieków w tradycji indyjskiej jako lek na wiele dolegliwości, została doceniona również przez współczesną konwencjonalną medycynę dzięki swoim właściwościom żółciotwórczym, rozkurczowym i przeciwzapalnym. Działa ochronnie na wątrobę, pomaga metabolizować tłuszcze oraz jest przeciwutleniaczem. Badania kliniczne potwierdzają działanie kurkuminy, substancji zawartej w kurkumie, polegające na hamowaniu wzrostu guzów nowotworowych między innymi nowotworów prostaty, piersi, trzustki oraz skóry poprzez wywołanie apoptozy chorych komórek przy jednoczesnym oszczędzeniu komórek prawidłowych. Istnieją również doniesienia o zastosowaniu kurkumy w zapobieganiu oraz leczeniu choroby Alzheimera.